Ο περιορισμός του φαγητού παρατείνει τη ζωή, επιβεβαιώνει ιστορική μελέτη

[Θανάσης Αποστόλου]

Η διαφορά είναι εμφανής: Ο Κάντο (Α) έχει περίπου την ίδια ηλικία με τον Όουεν, φαίνεται όμως πολύ μικρότερος

Ο δραστικός θερμιδικός περιορισμός διώχνει τις ασθένειες και παρατείνει θεαματικά τη ζωή εντόμων, σκουληκιών και τρωκτικών, γνώριζαν οι επιστήμονες. Έπειτα από 20 χρόνια αναμονής, επιβεβαιώνουν τώρα ότι το ίδιο ισχύει και για τους πιθήκους, πιθανότατα και για τον άνθρωπο.

Ιστορική μελέτη που δημοσιεύεται την Παρασκευή στο περιοδικό Science έδειξε ότι οι πίθηκοι ρέζους που κατανάλωναν 30% λιγότερες θερμίδες, χωρίς όμως να στερούνται απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ήταν τρεις φορές λιγότερο πιθανό να πεθάνουν στα 20 χρόνια που διήρκεσε το πείραμα, σε σχέση με πιθήκους που ακολοθούσαν τη στάνταρτ διατροφή.

Δεδομένου ότι ο άνθρωπος είναι πρωτεύον θηλαστικό όπως ο πίθηκος ρέζους, τα ευρήματα πιθανότατα ισχύουν και για μας, αν και ελάχιστοι άνθρωποι θα άντεχαν αυτό το δραστικό περιορισμό του φαγητού.

«Παρατηρήσαμε ότι ο θερμιδικός περιορισμός μείωσε κατά τρεις φορές τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με το γήρας και αύξησε τα ποσοστά επιβίωσης» δήλωσε ο Ρίτσαρντ Ουέινντρουχ του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν στο Μάντισον.

Οι πρώτες ενδείξεις για την αξία του θερμιδικού περιορισμού προήλθαν από πειράματα σε ποντίκια τη δεκαετία του 1930. Τα ευρήματα επιβεβαιώθηκαν στη μύγα δροσόφιλα, στο ποντίκι και τον αρουραίο, σε νηματώδεις σκώληκες και άλλα απλά πειραματόζωα, ήταν όμως δύσκολο να επιβεβαιωθούν σε πρωτεύοντα θηλαστικά επειδή ζουν πολύ περισσότερο.

Η τελευταία μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ενήλικες πιθήκους ρέζους, οι οποίοι ζουν κατά μέσο όρο 27 χρόνια σε αιχμαλωσία, αν και μπορούν να φτάσουν τα 40. Συνολικά 76 ζώα χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, από τις οποίες η μία ακολούθησε τη στάνταρτ διατροφή, ενώ η άλλη έκανε μόνιμη δίαιτα με 30% λιγότερες θερμίδες και συμπληρώματα βιταμινών ώστε να προσλαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη του πειράματος, το 37% των πειραματόζωων στην ομάδα της στάνταρτ διατροφής έχει πεθάνει από ασθένειες που σχετίζονται με το γήρας, συγκριτικά με μόλις 13% στην ομάδα του θερμιδικού περιορισμού.

Οι πίθηκοι αυτής της ομάδας όχι μόνο ζουν περισσότερο, αλλά είναι και πιο υγείς, δεδομένου ότι αντιμετωπίζουν δύο φορές μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκινικών όγκων ή καρδιακών παθήσεων. Επιπλέον, παρουσιάζουν λιγότερη συρρίκνωση του εγκεφάλου λόγω της γήρανσης.

Το πώς ο θερμιδικός περιορισμός παρατείνει τη ζωή παραμένει άγνωστο, παρά το διεθνές ερευνητικό ενδιαφέρον των τελευταίων ετών. Ίσως η δραστική δίαιτα επαναπρογραμματίζει το μεταβολισμό ώστε να απελευθερώνει λιγότερα επιβλαβή παραπροϊόντα που προκαλούν γήρανση.

Το φαινόμενο είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί στον άνθρωπο, ωστόσο η αμερικανική κυβέρνηση χρηματοδοτεί τώρα μια μικρή μελέτη που θα υποβάλλει εθελοντές κανονικού βάρους σε θερμιδικό περιορισμό για δύο χρόνια.

Όταν ο μηχανισμός του φαινομένου τελικά διαλευκανθεί, οι επιστήμονες ίσως μπορέσουν να αναπτύξουν κάποιο φάρμακο που θα μιμείται τις επιδράσεις του περιορισμού χωρίς στέρηση των νόστιμων θερμίδων.

Πηγή: Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press