mTOR, η πρωτεΐνη που επηρρεάζει την μυική ανάπτυξη και τη μακροζωία

[Θανάσης Αποστόλου]

mTOR - Η πρωτεΐνη που επηρρεάζει την μυική ανάπτυξη και τη μακροζωία



Η μελέτη του ρόλου της πρωτεΐνης mTOR στην μυική ανάπτυξη, την μακροζωία, το πώς η πρωτεΐνη αυτή επηρρεάζεται από την πείνα, το στρες, αλλά και ουσίες σαν τη ραπαμυκίνη, τη ρεσβερατρόλη και άλλες, είναι ένα θέμα πολύ ενδιαφέρον αλλά και λίγο δυσνόητο.

Ο λόγος που μελετάω την mTOR δεν είναι απλά η κατάκτηση γνώσεων βιοχημείας που λίγο με ενδιαφέρουν (και πολύ με δυσκολεύουν), αλλά η εκμετάλλευσή τους για να αποδείξουμε βέλτιστους τρόπους διατροφής για τη μυική ανάπτυξη, τη μακροζωία και την ευεξία. Στο μέλλον θα με δείτε να αναφέρω αρκετές φορές την mTOR.

Πολύ περιληπτικά και χονδρικά θα αναφέρω μερικά πράγματα και θα παραθέσω μερικά ελληνικά και ξένα κείμενα. Ελπίζω να καταλάβω στο μέλλον περισσότερα και ίσως να ανοίξει ένας διάλογος για το θέμα με ανθρώπους που έχουν ασχοληθεί, αλλά επαναλαμβάνω, όχι σε "ξερή" βιοχημική βάση, αλλά σε πρακτικές εφαρμογές με σκοπό τον βέλτιστο τρόπο διαβίωσης.

Η πρωτεΐνη mTOR είναι μέρος των χημικών μονοπατιών της ινσουλίνης, της IGF-1 και 2 και εξαρτάται από τα θρεπτικά συστατικά, το οξυγόνο και την ενέργεια των κυτάρων με έναν εξαιρετικά πολύπλοκο τρόπο. Το χημικό μονοπάτι της mTOR είναι απορυθμισμένο σε ασθένειες όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η κατάθλιψη και σε μερικούς καρκίνους. Ο περιορισμός των θερμίδων προκαλεί  αναχαίτιση της mTOR και αυτό συντελεί στη μακροζωία. Η ουσία ραπαμυκίνη, η ρεσβερατρόλη και λίγες ακόμα έχουν δείξει ότι επίσης αναχαιτίζουν την mTOR σε κύτταρα σε συνθήκες εργαστηρίου, αλλά δεν είναι γνωστό αν συμπληρώματα με αυτές τις ουσίες μπορούν να συμβάλλουν στη μακροζωία.

Ενώ η παρεμπόδιση της mTOR φαίνεται να συντελεί στη μακροζωία, η "ενθάρυνση" της mTOR είναι κρίσιμος παράγοντας για το ανοσοποιητικό σύστημα, την ανάπτυξη και τη πρωτεϊνοσύνθεση.
Κάποιος ίσως βιαζόταν με βάση τα παραπάνω να βγάλει το συμπέρασμα ότι μυική ανάπτυξη (που απαιτεί μεγάλη κατανάλωση θερμίδων) και μακροζωία είναι ασύμβατα μεταξύ τους. Όμως πρέπει να καταλάβουμε ότι όλες οι διαδικασίες στο σώμα μας λειτουργούν σε ΚΥΚΛΟ.

Έτσι, πιθανολογώ ότι υπάρχουν ώρες της ημέρας στις οποίες όχι μόνο πρέπει να καταστέλεται η μυική ανάπτυξη, αλλά να χρησιμοποιούνται και οι μυς μας ως καύσιμο, ενώ άλλες στιγμές της ημέρας, εβρισκόμενοι σε αναβολική φάση θρέψης και με χρήση των χημικών σημάτων της mTOR, να έχουμε μυική ανάπτυξη.

Δε θα πρέπει να μας τρομάζει η ιδέα ότι υπό συνθήκες πείνας το σώμα μας χρησιμοποιεί τους ίδιους τους μυς μας ως καύσιμο. Η διαδικασία αυτή είναι αναζοωγονητική, καθώς ο ιστός που καίγεται ως καύσιμο είναι ο πιο ανενεργός και φθαρμένος. Οι ενεργοί ιστοί του σώματος διαθέτουν ειδική προστασία που τους προφυλάσει από το να γίνουν καύσιμό μας, στη διαλλειματική (δηλαδή την όχι παρατεταμένη) νηστεία.

Η ινσουλίνη και συγκεκριμένα η ευαισθησία μας σε αυτή φαίνεται να παίζει καίριο ρόλο στην ενεργοποίηση της mTOR, το ίδιο και η αυξητική ορμόνη που εκρίνεται στη διάρκεια του καλού ύπνου. Αυτά τα δύο, δηλαδή ευαισθησία στην ινσουλίνη και καλός ύπνος, φαίνεται να είναι τα κλειδιά της υγιούς μυικής ανάπτυξης.

Σταματώ προς το παρόν εδώ, γιατί ακόμα και ένα μικρό βήμα ακόμα θα με ρίξει στο.. γκρεμό της βιοχημείας, η οποία στο θέμα της mTOR είναι περίπλοκη.

Παρακάτω παραθέτω ένα βίντεο με μία διάλεξη (διαρκεί 1 ώρα).

http://youtu.be/hbWUkArdptA

εξωτερικές πηγές

- Wikipedia

- λεξικό: gkelismedicallexicon.gr (λήμμα: στόχος ραπαμυκίνης στα θηλαστικά, ή mTOR)