Μία κοτρόνα στην τσέπη σου!

[Θανάσης Αποστόλου]

θέτω το παρακάτω κειμενάκι υπό την κρίση σας. Καθώς έχει ξεκινήσει η μετάφραση του βιβλίου στα αγγλικά, σκοπεύω να προσθέσω κάποια κείμενα που έχω γράψει κατά καιρούς όλα αυτά τα χρόνια. Επειδή ακόμη δεν τα έχει διαβάσει κανείς, θα με ενδιέφερε αν κάποιος έχει ενστάσεις, προτάσεις βελτίωσης ή αν θέλει να εκφράσει την υποστήριξή του για τα κείμενα που προσθέτω.


μία κοτρόνα για την τσέπη σου

Ένα συγγενικό πρόσωπο μου είχε πει παλιά ότι έκοψε το κάπνισμα με επιτυχία χρησιμοποιώντας κυρίως μία συμβουλή που του είχε πει η κόρη του (πρώην καπνίστρια και αυτή) και ήταν η εξής:

Μπαμπά, πάρτο απόφαση ότι σε όλη σου τη ζωή, θα βασανίζεσαι από πειρασμούς, όμως θα τους αντέξεις, επειδή απλά τα πλεονεκτήματα της διακοπής είναι πολύ περισσότερα από τα βάσανα των παροδικών πειρασμών.

Ομολογώ μόλις την άκουσα, δε μου φάνηκε καθόλου καλή συμβουλή, γιατί επιβεβαιώνει ψέματα του καπνίσματος, προεξοφλεί την ήττα κλπ.. Όμως μετά το ξανασκέφτηκα, και διαπίστωσα ότι για μία μερίδα ανθρώπων είναι ένα καλή συμβουλή. Και εξηγούμαι:

Μία από τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις των πρώην καπνιστών, είναι ότι τους επισκέπτεται συχνά ο πειρασμός. Ακόμα και σε αυτούς που ξεκινάνε με μεγάλο ενθουσιασμό την προσπάθεια, κάποιοι αργότερα βασανίζονται από απατηλές σκέψεις.
Η απογοήτευσή από την εσωτερική τους σύγκρουση που δε δείχνει να υποχωρεί, είναι τόσο μεγάλη, ώστε συχνά οδηγεί σε ξανακύλισμα. Δε μπορεί ο άλλος να το δεχτεί ότι θα ζει μια ζωή παρέα με τον πειρασμό. Δε μπορεί να δεχτεί ότι δεν είναι τόσο αποφασισμένος και άνετος, όσο τις πρώτες μέρες.. Αγανακτεί, ξανακυκυλά και άντε πάλι απ' την αρχή, μέχρι να αγανακτήσει πάλι από την αδυσώπητη πραγματικότητα του καπνίσματος...

Όμως το συγγενικό μου πρόσωπο για πρώτη φορά, (από τις δεκάδες που το είχε κόψει), το πήρε απόφαση ότι κάθε μέρα θα το λαχταράει 2-3 φορές και ότι για πάντα, θα ζει με αυτό! Και έπιασε αυτή η νοοτροπία.. Δεν είχε πλέον εκπλήξεις, δεν πολεμούσε κάτι, το 'χε πάρει απόφαση ότι θα έχει ένα ή δύο βασανιστικά πεντάλεπτα κάθε μέρα.

Η ιδέα συνδυάστηκε με μία σκέψη που είχα κάνει παλιότερα, την σκέψη της πέτρας.

Μία καλοκαιρινή μέρα στο ορεινό χωριό που έχουμε σπίτι, μόνος, χωρίς γείτονες γύρω γύρω, μου ήρθε ξαφνικά έντονη επιθυμία να καπνίσω. Φυσικά ξέρω γιατί μου συνέβη. Εκτός από κάποιους φίλους που με ζούσαν, ήμουν πάντα κρυφός καπνιστής, νιώθω μία έντονη ανάμνηση επιθυμίας, οπότε όταν βλέπω πολύ απομονωμένα μέρη, ιδίως απομονωμένα μπαλκονάκια, κήπους. Έχω επανειλημμένες εμπειρίες να φτιάχνω καφέ και να κάθομαι να καπνίζω ένα σωρό τσιγάρα, στην απόλυτη χαλάρωση και ιδιωτικότητά μου, κάνοντας σχέδια για το μέλλον. Φυσικά πρόκειται για απαίσιες εμπειρίες, βρώμας, μειωμένης ευεξίας, όμως στο μυαλό έχουν καρφιτσωθεί πιο έντονα αυτά τα 5-6 πρώτα τσιγάρα που μόνο ανακούφιση προσφέρουν.

Όταν λοιπόν μου ήρθε αυτή η μεγάλη επιθυμία για τσιγάρο, απελπίστηκα! Είπα μέσα μου:

“άντε ας πούμε τώρα δεν καπνίζω. Τι θα κάνω όμως σε 2 εβδομάδες που θα μετακομίσω για καλοκαίρι στο χωριό; Τι θα κάνω στα μέσα Αυγούστου που πάλι θα λείπουν όλοι απ' τη γειτονιά; Έτσι θα είμαι μια ζωή μέσα στους πειρασμούς; Εγώ; ο "γκουρού" ( ) της διακοπής καπνίσματος που κάνω κηρύγματα στους άλλους κατά τους τσιγάρου; Μήπως να ξανακαπνίσω για να θυμηθώ πόσο απαίσιο είναι; Δεν αντέχω να συνεχίσω να ζω έχοντας μέσα μου έστω και την παραμικρή σκέψη υπέρ του καπνίσματος!”

Και τότε έκανα τη σκέψη που ήρθε και κούμπωσε με όσα έγραψα στην αρχή της ενότητας...

Σκέφτηκα ότι οι πρώην καπνιστές πρέπει να το πάρουν απόφαση, ότι ακόμα και αν κάνουν ενθουσιώδες ξεκίνημα στη νέα τους ζωή (πράγμα στο οποίο βοηθά πολύ το βιβλίο), θα έχουν και επισκέψεις του πειρασμού, έστω αραιές. Μοιάζει με μία μικρή κοτρόνα, που καλούμαστε πάντα να κουβαλάμε σε μία τσέπη μας. Μία μικρή πέτρα, εντελώς αχρείαστη, αφού είπαμε στηρίζει την ύπαρξή της σε ψέματα, όχι σε πραγματική ανάγκη για κάτι που αξίζει.

Εμένα αυτή η πέτρα με ενοχλεί όταν βρίσκομαι σε απομονωμένα μέρη, συνήθως στην αρχή περιόδου διακοπών που έχω πολύ χρόνο ελεύθερο μπροστά μου, άλλον τον ενοχλεί στη δουλειά υπό το βάρος του στρες, άλλον στις εξόδους με τους φίλους του, άλλον σε μια μεγάλη στεναχώρια, κ.ο.κ.

Το μέγεθος της κοτρόνας αυτής που κουβαλάμε δεν είναι ίδιο για τον καθέναν. Αλλουνού είναι βαριά και ογκώδης, ενώ για άλλους είναι σαν ψιλό χαλικάκι. Και πάμε τώρα στον σπουδαιότερο παράγοντα:

Άλλος αγανακτεί και οδύρεται για την υποχρέωση να κυκλοφορεί με την πετρούλα στην τσέπη για όλη του τη ζωή, ενώ άλλος (και αυτό σας προτείνω), την κουβαλάει αδιαμαρτύρητα.
Ο πειρασμός που ένιωσα στο χωριό με οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια σε ξανακύλισμα (με ξέρω καλά). Όμως αυτή η σκέψη με την ενοχλητική πέτρα με έσωσε! Το αποδέχτηκα. Το ψέμα έχει επιβιώσει μέσα μου σε κάποιες γωνιές της ψυχολογίας μου. Αντί να προσπαθώ μανιωδώς να το εξαλείψω (ακόμα και καπνίζοντας), θα πρέπει να ζήσω με αυτό. Μετά από λίγη ώρα ο πειρασμός υποχώρησε. Με ξαναεπισκεύθηκε σε άλλες άσχετες στιγμές, στις οποίες και πάλι δεν αγανάκτησα, ούτε φοβήθηκα ότι “θα ζω για πάντα με αυτό”.

Βέβαια όταν μία ψευδαίσθηση ζωντανεύει μέσα μας, δε θα πρέπει να την επιβεβαιώσουμε, αλλά να την αντιμαχόμαστε. Μην καταπιείτε το ψέμα αφήνοντάς το να σας κυριεύσει. Αντιδράστε, πείτε μέσα σας ότι “οκ, πράγματι έχω επιθυμία για κάπνισμα μία στο τόσο, όμως αυτή στηρίζεται στο ψέμα και θα μου περάσει”.

Τελικά η ενοχλητική κοτρόνα που κουβαλάω, δεν είναι παρά ένα μικρό χαλικάκι, που θα με ενοχλήσει λίγες φορές κάθε χρόνο και δεν του δίνω άλλη σημασία. Για άλλους μπορεί ιδίως στους πρώτους μήνες να τους ενοχλεί συχνότερα και εντονότερα, όμως αν το αποδεχτούν ως φυσικό επακόλουθο της προηγούμενης ζωής τους, δε θα βλάψει σε τίποτα τη νέα καλύτερη ζωή.
Δεν το έχω δοκιμάσει και δεν ξέρω σίγουρα αν θα σας αρέσει σαν ιδέα, όμως μπορείτε να δώσετε μία πιο πραγματική διάσταση σε όσα σας είπα παραπάνω, κουβαλώντας μία πραγματική μικρή πέτρα μονίμως στην τσέπη του παντελονιού σας, για όσο καιρό νιώθετε ότι έχετε συχνές επισκέψεις απατηλών σκέψεων.

Όσοι λοιπόν το έχετε ανάγκη, αποδεχτείτε την ενοχλητική πετρούλα στην τσέπη σας και μην την κάνετε ποτέ ξανά αιχμηρό ασήκωτο βράχο.