Οξαλικό Οξύ. Φίλος ή εχθρός;

[Θανάσης Αποστόλου]

Οξαλικό οξύ. Φίλος ή εχθρός;
Το οξαλικό οξύ είναι ένα από τους αντι-θρεπτικά συστατικά της φυτικής τροφής και έχει χημική φόρμουλα H₂C₂O₄. Τι είναι αυτά; Είναι συστατικά της τροφής μας που σε αντίθεση με τα θρεπτικά, δε βοηθούν ή αναχαιτίζουν τη λήψη θρεπτικών ουσιών από την τροφή. Άλλοι αντιθρεπτικοί παράγοντες είναι το φυτικό οξύ, οι αναστολείς των ενζύμων, οι λεκτίνες.

Γιατί υπάρχουν οι αντιθρεπτικές ουσίες; Οι αιτίες είναι πολλές και πολύπλοκες. Μία από αυτές είναι το ότι τα φυτά “δε θέλουν” και πολύ να τα τρώμε ούτε εμείς ούτε άλλα ζώα, γι αυτό έχουν αναπτύξει άμυνες. Αυτή η φαινομενικά ευφυής συμπεριφορά δεν είναι παρά αποτέλεσμα της εξέλιξης. Τυχαίες μεταλλάξεις φυτών που περιείχαν δύσπεπτες ουσίες επιβίωσαν και επικράτησαν έναντι όσων ήταν εύκολη τροφή για τα ζώα.

Γιατί το οξαλικό οξύ θεωρείται αντιθρεπτική ουσία; Τι πρόβλημα δημιουργεί; Αναστέλλει την απορρόφηση του ασβεστίου γιατί σχηματίζεται το μη απορροφήσιμο οξαλικό ασβέστιο. Επίσης παρεμποδίζει την απορρόφηση του σιδήρου των φυτών. Σαν να μην έφτανε αυτό, κάποιοι διατυπώνουν υποψίες ότι εμπλέκεται στην δημιουργία λίθων στα νεφρά, αφού έχει βρεθεί ότι αυτοί αποτελούνται συνήθως από οξαλικό ασβέστιο.

Γιατί να μας ενδιαφέρει το οξαλικό οξύ; Όσοι θέλουν να βελτιώσουν τη ζωή τους μέσω της διατροφής, αν εμβαθύνουν τόσο πολύ τη μελέτη τους  ώστε να φτάσουν μέχρι το ζήτημα του οξαλικού οξέος, βρίσκονται προ εκπλήξεως. Το πρόβλημα είναι ότι πλανάται η υποψία ότι μπορεί το οξαλικό οξύ των τροφών να συμβάλλει στη δημιουργία πέτρας στα νεφρά. Θα πείτε: “ε, ας αποφύγει τις τροφές που το περιέχουν τότε!” Κι όμως, οι τροφές που το περιέχουν σε αυξημένη ποσότητα είναι από τις πιο υγιεινές. Με κάποιον να έχει ήδη κόψει το πολύ κρέας και άλλα ανθυγιεινά τρόφιμα, το να κόψει και αυτές τις τροφές φαντάζει αδύνατο!


ο λόγος που το σοκολοατούχο γάλα δε σας δίνει ασβέστιο είναι το οξαλικό οξύ του κακάο..

Σε ποιες τροφές περιέχεται; Πιο κάτω θα σας παραθέσω λεπτομερή λίστα με τιμές ανά τρόφιμο. Περιληπτικά αναφέρω ότι βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στα: μαϊντανό, σπανάκι, αντίδια, παντζάρι, αμύγδαλα, τεύτλα, αμάρανθος, ραβέντι, καρότα, μαύρο τσάι, κακάο. πιπεριές, πιπέρι, φαγόπυρο, σιτάρι, βρώμη και άλλα.

Το πρόβλημα: Τρως σπανάκι σε σαλάτα, σε σπανακόπιτα, σε πράσινο χυμό, τρως καρότα, αμύγδαλα και μαύρη σοκολάτα που απ' ότι έχεις διαβάσει είναι καταπληκτικές τροφές με τεράστια οφέλη στην υγεία. Και σου λέει ο άλλος: “πρόσεξέ τα, γιατί εμποδίζουν την απορρόφηση μετάλλων και γιατί μπορεί να σου κάνουν πέτρες στα νεφρά!”  Είναι το τελευταίο που θα ήθελες να ακούσεις μετά από τόσες προσπάθειες για τη βέλτιστη διατροφή!

Στο ίντερνετ λοιπόν έχει αναπτυχθεί μία πολεμική με εκατέρωθεν επιχειρήματα υπέρ ή όχι της ανάγκης περιορισμού της χρήσης τροφών με οξαλικά, υπέρ ή όχι της κατανάλωσης σπανακιού. Επειδή μου έκανε εντύπωση που στο Ελληνικό ίντερνετ δεν έχει γραφτεί τίποτα για το θέμα, αποφάσισα να χάσω κάποιες μέρες απ' τη ζωή μου για να το ψάξω ενδελεχώς σε ξένες πηγές, έτσι ώστε να μπορώ να σας παρουσιάσω την αλήθεια και τις λύσεις πάνω στο ζήτημα. Το έκανα επίσης στα πλαίσια συγγραφής του βιβλίου περί διατροφής και αδυνατίσματος, που θα είναι έτοιμο προσεχώς. Είναι ένα από τα πολλά δύσκολα ζητήματα που έπρεπε να ξεδιαλύνω πριν σας κάνω τη διατροφική μου πρόταση.


Η αλήθεια στο θέμα

Κατ' αρχήν να πούμε ότι με το ΒΡΑΣΙΜΟ του τροφίμου, μειώνεται σημαντικά το οξαλικό οξύ. Έτσι μία σπανακόπιτα έχει λιγότερο οξαλικό οξύ (25% λιγότερο όπως διάβασα σε μία πηγή) σε σχέση με το οξαλικό οξύ της ποσότητας ωμού σπανακιού απ' το οποίο φτιάχτηκε.

Ένα άλλο δεδομένο είναι ότι δεν έχει αποδειχθεί ως τώρα καμία σχέση μεταξύ ελαφρά αυξημένης κατανάλωσης τροφών με οξαλικό οξύ και πέτρας στα νεφρά. Ως παράδειγμα αναφέρω την παρακάτω έρευνα (περί παραγόντων που συμβάλλουν στη δημιουργία της ασθένειας), στην οποία αναφέρεται ότι δεν παρατηρήθηκε καμία συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης σπανακιού και άλλων τροφών με οξαλικά σε σχέση με την ασθένεια. Η έρευνα είναι εδώ http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199303253281203#t=articleResults
 
και το σχετικό απόσπασμα:

“Oxalate is found in many foods, but the content is typically low. Ingestion of foods high in oxalate can lead to hyperoxaluria and to the formation of calcium oxalate stones. Oxalate values are not available for the full range of foods on our questionnaire; thus, total intake could not be calculated. However, our questionnaire included several foods with relatively high oxalate content. When we controlled for potentially confounding variables, the consumption of these foods (chocolate, nuts, tea, and spinach) was not associated with the risk of kidney stones (data not shown).”

Θα πρέπει λοιπόν να δημοσιευθεί κάποια έρευνα η οποία να δείχνει ότι:
Α) η κατανάλωση σπανακιού αυξάνει το ρίσκο για πέτρες στα νεφρά
Β) σταματώντας το σπανάκι σε ένα διαιτολόγιο μειώνεται το ρίσκο για πέτρες στα νεφρά.

Όμως ούτε το Α ούτε το Β έχουν επιβεβαιωθεί ως τώρα από κάποια έρευνα σε υγιείς ενήλικες. Αυτό που ξέρω μόνο είναι η σύσταση των γιατρών σε ήδη πάσχοντες από σχετική ασθένεια ή άτομα με οικογενειακό ιστορικό να μειώσουν τα τρόφιμα που περιέχουν αυξημένα οξαλικά και απ' ότι βλέπω στη συμβουλή αυτή αποδίδεται δευτερεύουσα σημασία σε σχέση με άλλες, όπως η μεγάλη κατανάλωση νερού, η αποφυγή αυξημένης λήψης ζωικής πρωτεΐνης κλπ.

Η όλη κουβέντα για το οξαλικό οξύ, το φυτικό οξύ και άλλα τέτοια ζητήματα είναι μία ακόμη απόδειξη ότι τα πάντα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο. Κάποιος που τρώει κάθε μέρα μία τροφή, είτε κοτόπουλο είναι, είτε ψωμί, είτε σπανάκι, είτε κάποιος χυμός, είτε ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ, βάζει υποψηφιότητα για προβλήματα τα οποία μπορεί να έχει εντοπίσει η επιστήμη ή όχι. Από την άλλη όποιος τρώει ποικιλία από αυτά που θεωρεί σωστά, μπορεί να νιώθει ασφαλής ότι είναι στο σωστό δρόμο, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΤΟ ΨΑΞΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ, όπως το ψάχνω εγώ ή εσείς που με διαβάζετε...


Η Λύση (υπό μορφή ερωτήσεων - απαντήσεων)

Σας αρέσουν οι πράσινοι χυμοί, οι ωμές σαλάτες με σπανάκι και παντζάρι;

Λύση: Καταναλώστε τον ωφέλιμο πράσινο χυμό μόνο ως 2 φορές την εβδομάδα αν περιλαμβάνει λαχανικά με οξαλικό οξύ, όπως σπανάκι, παντζάρι, μαϊντανό. Υπάρχουν πράσινες τροφές χωρίς οξαλικό οξύ, όπως το σιταρόχορτο, η χλωρέλλα, η σπιρουλίνα ή με μειωμένα επίπεδα όπως το μαρούλι για παράδειγμα που σας επιτρέπουν εναλλάσσοντας τα πράσινα λαχανικά του χυμού σας να αποφεύγετε την υπερκατανάλωση οξαλικών. Γενικά πράσινους χυμούς από οτιδήποτε (πχ. σιταρόχορτο που δεν έχει οξαλικά), σας προτείνω να τους καταναλώνετε ως 4 φορές την εβδομάδα και με σπανάκι/παντζάρι ως 2. Όσο για τις σαλάτες να εναλλάσσετε τα λαχανικά σας και να αποφεύγετε μόνιμη κατανάλωση υψηλών σε οξαλικά. Μερικές φορές τη βδομάδα (πχ. 3) μαγειρεμένο ή ωμό σπανάκι και παντζάρια μπορείτε να καταναλώνετε άφοβα. Γενικά όταν τα τρώτε πράσινα λαχανικά σε σαλάτες, φροντίστε να συνοδεύονται από ελαιόλαδο, καθώς βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων τους.


Σας αρέσει η σοκολάτα, το κακάο, τα αμύγδαλα, το μαύρο τσάι, το φαγόπυρο και άλλα τρόφιμα πλούσια σε οξαλικό οξύ;

Λύση: Αν καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες από όλα αυτά, καλό είναι να αφήνετε λίγες μέρες τη βδομάδα στις οποίες θα απέχετε από το κάθε τρόφιμο. Πχ. αμύγδαλα θα φάω 3-4 φορές τη βδομάδα, όχι κάθε μέρα και όχι παραπάνω από όσα χωράει η χούφτα του ενός χεριού μου τη φορά. Επίσης σημαντικό είναι να γνωρίζουμε τη σωστή προετοιμασία της τροφής, που πχ. για τα αμύγδαλα είναι το μούλιασμα. [τα αφήνουμε να μουλιάσουν σε νερό για 8 ή περισσότερες ώρες, ξεπλένουμε και καταναλώνουμε. Είναι νοστιμότερα και πιο υγιεινά. Αν κάνει ζέστη αλλάζουμε το νερό αν τα αφήσουμε πάνω από 8 ώρες].


Έχετε έντονο οικογενειακό ιστορικό παθήσεων των νεφρών; είστε ήδη ασθενής; έχετε υπεροξαλουρία ή άλλη πάθηση σχετική με τα νεφρά;

Λύση: Πρωτίστως ακολουθήστε τη συμβουλή του γιατρού σας. Εγώ με όσα ξέρω θα συμβούλευα αν έχετε σχετικό πρόβλημα υγείας να απέχετε από τις τροφές που είναι πλούσιες σε οξαλικά για καλό και για κακό.


Να τρώω τις τροφές μου με βάση τον πίνακα περιεκτικότητας οξαλικού οξέος;

Λύση: Αυτό είναι αφελές και εντελώς άχρηστο, αν δεν πάσχετε από κάποια ασθένεια. Το νόημα της όλης δημοσίευσης είναι να αποφεύγετε τις υπερβολές όπως πχ. κατανάλωση σπανακιού και αμυγδάλων κάθε μέρα, όχι να αποκλείσουμε τρόφιμα. Το οξαλικό οξύ υπάρχει στο αίμα μας και μάλιστα υπάρχουν ενδείξεις ότι βοηθά στην υγεία. Τα δε τρόφιμα που το περιέχουν διαθέτουν καταπληκτικές ιδιότητες που τα κατατάσσουν στα υπερτρόφιμα, τα οποία δε θα πρέπει να αποκλείσουμε από το διαιτολόγιό μας. Όμως λέμε όχι στις υπερβολές και στην καθημερινή κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τους. Τρώγοντας ποικιλία τροφών απαλλάσσεστε από τον κόπο να μελετάτε λεπτομέρειες της διατροφής σας.


Κάνω ειδική αποτοξινωτική δίαιτα με μεγάλες ποσότητες ωμών πράσινων λαχανικών. Θα με πειράξουν τα οξαλικά;

Λύση: Δεν το γνωρίζω, πιθανότατα όχι, αρκεί η αποτοξινωτική περίοδος να είναι περιορισμένη και όχι για πάντα. Κάντε τη δική σας έρευνα και αποφασίστε υπεύθυνα για το αν θα πρέπει να ακολουθήσετε μία από τις πολλές, συνήθως ωμοφαγικές δίαιτες αποτοξίνωσης που κυκλοφορούν. Αυτό που ξέρω με σιγουριά είναι πως η αποτοξίνωση γίνεται καθημερινά από το ίδιο το σώμα και δε χρειάζεται κάποια ειδική ακραία στερητική διαδικασία, εκτός αν ξέρετε καλά τι κάνετε και το κάνετε για μία σχετικά σύντομη χρονική περίοδο. Τώρα, αν χρησιμοποιήσετε μεγάλες ποσότητες πράσινων λαχανικών καθημερινά, φροντίστε οπωσδήποτε να τα εναλλάσσετε, ώστε να αποφύγετε υψηλές καταναλώσεις τοξινών και αντιθρεπτικών παραγόντων που υπάρχουν σε κάθε ένα από αυτά.


Θέλω να αποφύγω εντελώς το οξαλικό οξύ. Πώς να το κάνω;

Λύση: Δε γίνεται, είναι σε πάρα πολλά τρόφιμα, έστω σε μικρές  ποσότητες. Υπάρχει ακόμη και στο αίμα μας και για να υπάρχει εκεί σίγουρα κάποιο ρόλο θα παίζει. Κυρίως δε χρειάζεται να το αποφύγετε, εκτός αν είστε ασθενείς και το κάνετε κατόπιν προτροπής του γιατρού σας. Αυτό που ΠΙΘΑΝΟΝ θα βελτιώσει την υγεία σας, είναι η αποφυγή καθημερινής κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων τροφών με οξαλικά, αν και δεν υπάρχουν ακόμη στιβαρά επιστημονικά δεδομένα ότι είναι απαραίτητο (εκτός από όσους έχουν πρόβλημα υγείας).


Απορία ενός φίλου από το γυμναστήριο: Το πρωί έφαγα αμύγδαλα και ήπια και τσάι (που έχουν οξαλικό οξύ). Μήπως να αποφύγω τη σαλάτα σπανάκι που σκεφτόμουν για το βραδινό γεύμα;

Απάντηση: Είναι ανώφελο να σκεφτόμαστε έτσι. Δεν έχει κανένα νόημα και κανένα όφελος να προσθέσουμε έναν μπελά παρόμοιο με τη “μέτρηση θερμίδων” στη ζωή μας. Φάε κανονικά τη σαλάτα σπανάκι και ούτε να το σκέφτεσαι! Αυτό που να μην κάνεις, είναι να τρως κάθε μέρα σπανάκι και παντζάρια.


Δεύτερη απορία φίλου: Θανάση εσύ τι αλλαγές έκανες στη διατροφή σου σε σχέση με όλα αυτά που μου είπες για το οξαλικό οξύ;

Απάντηση: Έχω κάνει 2 αλλαγές: στο χυμό και στα αμύγδαλα. Παλιότερα έπινα καθημερινά έναν πράσινο χυμό που είχε σιταρόχορτο, χλωρέλλα (ή σπιρουλίνα), μαϊντανό και σπανάκι. Το σιταρόχορτο, η χλωρέλλα και η σπιρουλίνα δεν έχουν οξαλικό οξύ γι αυτό παρέμειναν ως συστατικά του χυμού, όμως μαϊντανό και  σπανάκι βάζω πλέον μόνο 1 φορά τη βδομάδα και αν... Κατά τ' άλλα τρώω πράσινη σαλάτα σχεδόν καθημερινά αλλά εναλλάσσω τα λαχανικά που χρησιμοποιώ, ενώ σπανακόπιτες και άλλα μαγειρευτά φαγητά με οξαλικά συνεχίζω να τα απολαμβάνω όπως πριν.

Επίσης αμύγδαλα, ενώ έτρωγα περίπου 6 φορές τη βδομάδα, τα μείωσα σε 3 ή 4. Γενικότερα για μένα το θέμα του οξαλικού οξέος (που όπως βλέπετε μου τράβηξε πολύ την προσοχή) ήταν ένα ακόμη μάθημα ότι όποια τροφή και να “λατρέψεις”, καλύτερα κατανάλωνέ τη με μέτρο και όχι κάθε μέρα σε μεγάλες ποσότητες. Η ποικιλία λύνει όλα τα προβλήματα.


Άκουσα ότι είναι ύποπτο για πέτρες στα νεφρά. Αλλά από την άλλη λένε και για αντικαρκινικές ιδιότητες. Τι ισχύει;

Απάντηση: Το διατροφικό οξαλικό οξύ αν και συμβάλλει στη δημιουργία πετρών στα νεφρά, αυτό συμβαίνει μόνο σε λίγους ανθρώπους και απαιτούνται τεράστιες ποσότητες τροφίμων που το περιέχουν για να δημιουργηθεί πρόβλημα. Γι αυτό και η σύσταση να απέχουμε από τροφές πλούσιες σε οξάλικά όπως σπανάκι, ραβέντι, αμύγδαλα, μαύρο τσάι, σοκολάτα, αφορούν μόνο όσους έχουν διαγνωσμένο πρόβλημα πέτρας στα νεφρά ή γενετική προδιάθεση γι αυτό ή την ασθένεια υπεροξαλουρία. Από την άλλη το οξαλικό οξύ έχει βρεθεί ότι έχει πιθανή αντικαρκινική δράση.

μαϊντανός: ο πρωταθλητής του οξαλικού οξέος

Περιεκτικότητες τροφίμων σε οξαλικό οξύ

Λαχανικό	Οξαλικό Οξύ (g/100 g)
Μαϊντανός	1.70
Chives	1.48
γλυστρίδα	1.31
Ταπιόκα	1.26
Αμάραντος	1.09
Σπανάκι	.97
μπατζάρι φύλλα	.61
Καρότα	.50
Ραπανάκι	.48
Collards	.45
φασολάκια χλωρά	.36
Σκόρδο	.36
Λαχανάκια Βρυξελλών	.36
Μαρούλι	.33
Κάρδαμο	.31
Γλυκοπατάτα	.24
Πικραλίδα	.21
Γογγύλι	.21
Σέλερι	.19
Μπρόκολο	.19
Μελιτζάνα	.19
Κουνουπίδι	.15
Σπαραγγι	.13
Αντίδι	.11
Λάχανο	.10
Πατάτα	.05
Ντομάτα	.05
Μπάμια	.05
Κρεμύδι	.05
Γογγύλι φύλλα	.05
Αρακάς	.05
Γλυκιά πιπεριά	.04
Rutabaga	.03
Λάχανο	.02
Κολοκυθάκια	.02
Αγγούρι	.02
Κόλιανδρο	.01
καλαμπόκι γλυκό	.01

Για άλλες τροφές εκτός λαχανικών που περιέχουν οξαλικό οξύ (σουσάμι, σοκολάτα, σιτάρι κλπ) θα βρείτε ακριβείςτιμές στα λινκ που δίνω στην επόμενη δημοσίευση. Την παραπάνω λίστα τη μετέφρασα από το λήμμα της wikipedia. Τρία λαχανικά που είναι με ξένη ονομασία, συμβαίνει γιατί δε βρήκα την ονομασία τους στα ελληνικά! Αν κάποιος ξέρει ας μου στείλει προσωπικό μήνυμα να τα συμπληρώσω και αυτά.



Παραθέσεις από άλλες σελίδες

Παρακάτω θα παραθέσω σημαντικές σελίδες και κείμενα γύρω από το θέμα του οξαλικού οξέος και των επιπτώσεών του στις διατροφικές συστάσεις.  Όλα είναι στα αγγλικά, μιας και δε βρήκα τίποτα αξιόλογο στα Ελληνικά.

Ξεκινάμε με μία σελίδα που αναφέρεται στην διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος από το οξαλικό οξύ, πράγμα που πιθανολογείται ότι βοηθά σε αρρώστιες, όπως ο καρκίνος.
http://nanaymiriam.wordpress.com/2012/06/05/beetroot-oxalates-parasites-and-cancer-cells/
Από τη σελίδα ξεχωρίζω ένα απόσπασμα:

Benefits of Raw Foods (which includes the raw beet juice)While oxalates are generally considered a negative factor in foods for human consumption, they may also have health advantages. Oxalate can trigger a burst of beneficial phagocyte or white cell production that helps fight microorganisms and foreign particles in the body, according to researcher Mahmut Caliskan at the Mustafa Kernal University Department of Biology in Turkey. Foods rich in oxalate are also full of other nutrients that may be lost in cooking. Antioxidants, B vitamins and vitamin C are dissolved into cooking water when high-oxalate vegetables like spinach or sweet potatoes are boiled, according to the University of Idaho. Individuals unconcerned about oxalate intake may benefit from eating high-oxalate foods raw.

Στη σελίδα http://www.dewsworld.com/FInDefenseofOxalicAcid.html υπάρχει πλούσιο υλικό και λεπτομερής λίστα τροφίμων που περιέχουν οξαλικό οξύ. Το rhubarb  στο οποίο αναφέρεται είναι το ραβεντί.


εδώ μία καλή σελίδα http://oxalicacidinfo.com/ στην οποία ξεχώρισα 2 αποσπάσματα:

Sheer toxicity--actual poisoning--from ingested oxalic acid is wildly unlikely. The only foodstuff that contains oxalic acid at concentrations high enough to be an actual toxicity risk is the leaves--not the stalks, which is what one normally eats--of the rhubarb plant (ραβεντί στα ελληνικά). (And you'd need to eat an estimated eleven pounds (περίπου 5 κιλά) of rhubarb leaves at one sitting for a lethal dose, though you'd be pretty sick with rather less.) For just about every other foodstuff, the risk--if any--is not immediate toxicity but a contribution to the development of oxalate crystals.
(...)
It is now generally believed that the normal human body can dispose of oxalic acid at even relatively high dietary quantities without trouble; though it is very poorly absorbed (having no metabolic use), it is readily enough excreted. Trouble comes only to those unfortunate enough to have one or another condition--usually genetic in origin--that impairs, to a greater or lesser degree, their bodies' ability to process oxalic acid. (Though sometimes stones and gout are not related to oxalic acid at all.) For those folk, oxalic acid is not the cause of their problems, but it is the raw material for it, and they do indeed need to regulate their intake of it, just as diabetics need to monitor their sugar intake despite sugar normally being a harmless substance.
Those with a need for caution include sufferers from kidney disorders and kidney stones, gout, rheumatoid arthritis, and certain forms of chronic vulvar pain (vulvodynia).

http://www.calciumrichfoods.org/reducing-oxalic-acid-vegetables/  έχει μερικά ενδιαφέροντα διαγράμματα του πόσο μειώνεται το οξαλικό οξύ σε τρόφιμα. Φαίνεται ότι το βράσιμο το μειώνει περισσότερο από τον ατμό. Όποτε φτιάχνω οποιοδήποτε βραστό λαχανικό δεν το ψήνω “στον ατμό”, αλλά το βράζω κανονικά (μπλουμ σε νεράκι), κυρίως βέβαια γιατί γίνεται πιο μαλακό και νόστιμο, όχι για το οξαλικό οξύ!


από WHfoods.com:

“For the vast majority of individuals who have not experienced the specific problems described above, oxalate-containing foods should not be a health concern. Under most circumstances, high oxalate foods like spinach can be eaten raw or cooked and incorporated into a weekly or daily meal plan as both baby spinach and mature, large leaf spinach can both make healthy additions to most meal plans. In short, the decision about raw versus cooked or baby versus mature leaf spinach or other oxalate-containing vegetables, for example, should be a matter of personal taste and preference for most individuals.”

Εδώ ένα κατά τη γνώμη μου μέτριο άρθρο που το 2012 ξεκίνησε μία έντονη πολεμική γύρω από το θέμα του αν πρέπει να πίνουμε ή όχι τα green smoothies. Το άρθρο έχει τον βαρύγδουπο τίτλο “πώς οι πράσινοι χυμοί μπορούν να καταστρέψουν την υγεία σου” αλλά και χονδροειδείς ισχυρισμούς ότι δεν πρέπει να τρώμε ωμό σπανάκι, ενώ απουσιάζει εντελώς η επιστημονική τεκμηρίωση. Αυτό που αξίζει όμως είναι ότι ξεκίνησε μία έντονη συζήτηση με εκατέρωθεν επιχειρήματα για την αξία των πράσινων χυμών και για το αν πρέπει να αποφεύγουμε τροφές με οξαλικά. Από κάτω, στα σχόλια του άρθρου, έγινε χαμός από επικριτικά σχόλια. Διαβάζοντάς τα ατέλειωτα σχόλια (ναι, τα διάβασα!), διαπίστωσα ότι η συγγραφέας του άρθρου “τα μάζεψε” κάπως (χωρίς να το παραδεχτεί), λέγοντας κάτι σωστότερο: ότι πρέπει να αποφευχθεί η μανία με τους πράσινους χυμούς και η υπερβολική καθημερινή κατανάλωσή τους αν αυτοί έχουν σπανάκι και άλλα λαχανικά υψηλά σε οξαλικά.. Σε απάντηση του άρθρου δημοσιεύθηκαν αρκετά άρθρα από διάφορους φίλους των πράσινων χυμών όπως πχ. αυτό. Αν και η συγγραφέας του άρθρου έχει πέσει σε μικρά ατοπήματα με τις υπερβολές αυτού του άρθρου, κατά τ' άλλα εκτιμώ την εργασία της στα πλαίσια του ιδρύματος Weston Price, η οποία ήταν πολύτιμη πηγή για μένα στο μεγάλο θέμα της προετοιμασίας της τροφής, που αναφέρεται στο άρθρο μου για το φυτικό οξύ.



και μιας και μιλήσαμε για νεφρά και προβλήματά τους, ας παραθέσω στα πρόχειρα και τις οδηγίες για υγιή νεφρά, όπως αναφέρονται στο http://www.kidney.org/atoz/content/kidneystones.cfm

What can I do to decrease the risk of kidney stones?
Drinking enough fluid will help keep your urine less concentrated with waste products. Darker urine is more concentrated, so your urine should appear very light yellow to clear if you are well hydrated. Most of the fluid you drink should be water. Most people should drink more than 12 glasses of water a day. Water is better than soda, sports drinks or coffee/tea. lf you exercise or if it is hot outside, you should drink more. Sugar and high-fructose corn syrup should be limited to small quantities.

You can reduce excess salt in your diet. What foods are high in salt? Everyone thinks of salty potato chips and French fries. Those should be rarely eaten. There are other products that are salty: sandwich meats; canned soups; packaged meals; and even sports drinks.

You want to try to get to a normal weight if you are overweight. But, high-protein weight loss diets can add to the stone risk. Protein is found in beef, chicken, pork, fish, milk and eggs. You need protein (50 grams a day), but it needs to be part of a balanced diet.

Don't be confused about having a "calcium" stone. Dairy products have calcium, but they actually help prevent stones, because calcium binds with oxalate before it gets into the kidneys. People with the lowest dietary calcium intake have an increased risk of kidney stones. A stone can form from salt, the waste products of protein, and potassium. The most common type of kidney stone is a calcium oxalate stone. Most kidney stones are formed when oxalate (a by product of certain foods like rhubarb, spinach, beets, peanuts, chocolate and sweet potatoes) binds to calcium as urine is being made by the kidneys. Both oxalate and calcium are increased when the body doesn't have enough fluids and also has too much salt.

Άλλες σελίδες

http://oxvox.com/start-here/ (έχει αρκετές υποσελίδες για το ίδιο θέμα)

http://aliciac.hubpages.com/hub/How-Oxalic-Acid-and-Oxalates-Affect-Human-Health-and-Nutrition   

http://www.incrediblesmoothies.com/green-smoothies/oxalates-spinach-oxalic-acid-health-concern/

http://chiefio.wordpress.com/2011/05/29/oxalate-gout-arthritis-and-autism/
πραγματικά χαώδης σελίδα που δεν είχα χρόνο διαθέσιμο να τη διαβάσω όλη λόγω του όγκου των πληροφοριών. Γι αυτό κ δεν έχω άποψη για την ποιότητα των πληροφοριών.

[Θανάσης Αποστόλου]

Συνεχίζω τις παραθέσεις με κάτι στα ελληνικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ελάχιστα έχουν δημοσιευθεί στο ελληνικό ίντερνετ για το οξαλικό οξύ.

Το οξαλικό οξύ είναι το απλούστερο αλειφατικό δικαρβονικό οξύ, επίσης γνωστό ως εστέρας του οξαλικού οξέος. Είναι πολύ διαδομένο στη φύση. Ελεύθερο βρίσκεται σ' ορισμένους μύκητες. Ενωμένο, με τη μορφή όξινου οξαλικού καλίου, βρίσκεται στο φυτό οξαλίς, και με τη μορφή οξαλικού ασβεστίου σε πολλά φυτά κυρίως στα φύκη, στις λειχήνες καθώς και στα ούρα του ανθρώπου και των ζώων.

Είναι στερεό, άχρωμο, διαλυτό στο νερό, ερεθίζει το δέρμα και τις βλεννώδεις μεμβράνες. Είναι δηλητηριώδες, αν εισαχθεί στο στομάχι. Παρασκευάζεται βιομηχανικά με οξειδωτική σύντηξη της κυτταρίνης των ξύλων, με καυστικό κάλιο και με οξείδωση υδατανθράκων (καλαμοσάκχαρου, γλυκόζης, αμύλου).

Το οξαλικό οξύ είναι ο πιο ισχυρός ανασταλτικός παράγοντας της απορρόφησης ασβεστίου και βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στο σπανάκι και το ραβέντι, τα τεύτλα, το τσάι και το κακάο, και σε κάπως χαμηλότερες συγκεντρώσεις στη γλυκιά πατάτα και τα ξερά φασόλια. Αναστέλλει την απορρόφηση του ασβεστίου γιατί σχηματίζεται το μη απορροφήσιμο οξαλικό ασβέστιο. Έτσι για παράδειγμα το σοκολατένιο γάλα είναι μία τροφή που περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά του άσπρου γάλακτος. Η θρεπτική αξία του σοκολατένιου γάλακτος όμως δεν είναι απόλυτα αποδεκτή αφού το κακάο λόγω της περιεκτικότητας του σε οξαλικό οξύ μειώνει την απορρόφηση του ασβεστίου, λόγω του σχηματισμού μη απορροφήσιμου οξαλικού ασβεστίου.
Επίσης έχει παρατηρηθεί παρεμπόδιση της απορρόφησης του "φυτικού" σιδήρου από το οξαλικό οξύ
πηγή: all-diet.gr

[Θανάσης Αποστόλου]

Είναι ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΆ τα "πράσινα σμούθις" ή μία σαλάτα με σπανάκι;

Το παρακάτω podcast διαρκεί 70 λεπτά. Από τα πρώτα 30 που είδα μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον. Τις επόμενες μέρες θα το δω και το υπόλοιπο.

http://youtu.be/4dial6Bz7yw